ЕКІНШІ БАСТАМА – ТАБЫС САЛЫҒЫН АЗАЙТАДЫ
Елбасының бес әлеуметтік бастамасының екіншісі – жалақысы төмен азаматтардың салықтық жүктемесін азайтуға бағытталды.
«Айлық жалақысы 25 еселенген айлық есептік көрсеткіштің мөлшерінен төмен қызметкер үшін табыс салығының мөлшері 10 есеге азайтылатын болады. Және бұл тәртіп 2019 жылдың 1 қаңтарынан қолданысқа енуі керек», - деді Президент.
Биылғы жылға айлық есептік көрсеткіштің мөлшері 2405 теңгені құрайтынын ескерсек, бұл талап 60125 теңгеге дейінгі мөлшерде жалақы алатындарға қатысты болмақ. Мысалы: 50 мың теңге жалақы алатын қызметкердің жалақысынан ұсталатын табыс салығы, қазіргі кезде, салық салынбайтын табысын және шегерімдерін қоса есептегенде, 1672 теңгені құрап отыр, келесі жылы ол 167 теңгеге тең болады.
Елбасының бұл бастамасы жалақысы төмен азаматтардың мүддесін қорғауға бағытталған. Ал олардың үлесі барлық жұмыс жасап жүргендердің үштен бір бөлігін құрап отыр.
Сонымен қатар, бұл шара «конверт» арқылы жалақы төлеу әдісін жоюға әсер етеді, яғни жалдамалы жұмысшыларының көлемін жасыру арқылы салықтан жалтарушыларды «көлеңкеден» шығаруға және өз шаруашылығы арқылы табыс табатындардың кәсібін заңдастыруына мүмкіндік береді.
Қызылорда облысы бойынша статистика департаментінің деректеріне сүйенсек, 2017 жылдағы бір қызылордалықтың орташа жалақысы 110000 теңге көлемінде болған. Алайда бұл – бізде төменгі мөлшерде жалақы алатындар жоқ деген сөз емес.
Қазақстанда халықаралық стандарттар деңгейінен қарағанда жеке тұлғалардың табысына салынатын салық төменгі мөлшерлі ставкалар қатарына жатады. Табыс салығы мемлекеттің салық жүйесінің айтарлықтай бөлігін құрайды және әлеуметтік-экономикалық міндеттерді шешуге өзіндік ықпалы бар тетік болып саналады. Осы орайда, әлемнің алдыңғы қатарлы елдерінің тәжірибесінде азаматтардың табысына салынатын салықтың прогрессивтік өсу шкаласы ұтымды шешім болып саналып келеді.
Елбасы Үкіметке «бұдан әрі қарай табыс салығының прогрессивті өсу шкаласын ендіру бойынша жұмыс жасауды» тапсырды. Бұл дегеніңіз, жалақы жоғарылаған сайын табыс салығының мөлшері көтерілетін болады деген сөз.
Темірлан ҚОЖАНАЗАРОВ,
Қызылорда облысы бойынша
Мемлекеттік кірістер департаментінің
басқарма басшысы